Bus en trein

Nördlingen - Wallerstein - Wilburgstetten - Dinkelsbühl - Schopfloch - Feuchtwangen - Dombühl

Romantische Schiene

De museumtreinen op de "Romantische Schiene" van Nördlingen via Wallerstein, Dinkelsbühl en Feuchtwangen naar Dombühl verbinden steden met prachtige historische centra en indrukwekkende middeleeuwse versterkingen die nog grotendeels bewaard zijn gebleven. Ver van de drukke wegen kronkelt het traject door gevarieerde landschappen. De korte stops in de tussenstations geven verveling geen kans en bieden een impressie van de rust en ingetogenheid die vroeger heel gewoon was op de kleine zijsporen.

Op 15 april 1876 werd het traject van Dombühl naar Feuchtwangen geopend. Een van de aanleidingen daarvoor was de Frans-Duitse Oorlog in 1870/71. Door een gebrek aan vervoersmiddelen was het transport van de troepen moeilijk geweest. Daarom werd na de oorlog de oost-westspoorweg Nürnberg-Stuttgart gebouwd. Het verzoek van de stad Feuchtwangen om het traject via Feuchtwangen te laten lopen, werd niet ingewilligd. De lijn werd via Leutershausen-Wiedersbach-Dombühl-Schnelldorf tot in Crailsheim gelegd. Ook het geplande en door het vorstenhuis Hohenlohe-Schillingsfürst gewenste tracé via Schillingsfürst werd geweigerd. De verbinding Ansbach-Dombühl werd voltooid op 15 juni 1875 en de spoorlijn Dombühl-Crailsheim op 15 april 1876.
Tegelijkertijd werd het elf kilometer lange traject met de stations Vehlberg en Dorfgütingen gebouwd. De stad Feuchtwangen had de spoorlijn gevraagd, gefinancierd en ter exploitatie overgedragen aan het Koninkrijk Beieren. Op 2 juli 1876 was ook de verbinding Nördlingen-Dinkelsbühl klaar. Aan de districtsgrens tussen Midden-Franken en Zwaben ligt de stopplaats Rühlingstetten. Oudere mensen herinneren zich nog de steengroeve naast de huidige Bundesstraße 25. Daar lag de in de rotsen uitgehouwen kelder van brouwerij Schock. Wanneer de machinist in Fremdingen bij het vertrek een fluitsignaal gaf, werd het bier voor het treinpersoneel en de passagiers ingeschonken en naar de stopplaats gebracht die niet ver van de kelder lag. Op 1 juni 1881 werd ten slotte de twaalf kilometer lange leemte tussen Feuchtwangen en Dinkelsbühl via Schopfloch opgevuld. Sindsdien bestaat het traject Dombühl-Nördlingen. Aangezien er geen andere snelle vervoersmiddelen beschikbaar waren, was men aangewezen op deze spoorlijn.
In 1876, tijdens het eerste jaar van het bestaan, werden met Feuchtwangen of Dorfgütingen als start- of eindstation 20.000 personen, 36.500 kg bagage, 427 stuks vee en 330 ton vrachtgoed vervoerd. De snelheden waren laag. In 1881 duurde het tweeëndertig minuten om van Feuchtwangen naar Dombühl te reizen. In 1985, tijdens het laatste jaar met personenvervoer, duurde dezelfde rit nog slechts vijftien minuten. Passagiers die van Feuchtwangen naar Nördlingen wilden reizen, brachten in 1881 twee uur door in de trein, terwijl dat in 1985 slechts 58 minuten waren. Desondanks reeds zelfs in 1881 al een nachttrein om 22 uur richting München.

Ook na de Tweede Wereldoorlog was de spoorlijn nog steeds erg belangrijk. Leerlingen die op het gymnasium zaten in Dinkelsbühl of Ansbach of naar de middelbare school gingen in Feuchtwangen en ook bijna alle pendelaars namen met de trein. De railbus die om 7 uur in Feuchtwangen vertrok, kwam in Ansbach aan om 7:40 uur. In Dombühl moest men niet één keer overstappen. Een snelle motorspoorwagen met de naam "Reichsstädtezug", die over het traject Rothenburg - Dombühl - Feuchtwangen - Dinkelsbühl - Nördlingen - Donauwörth - Augsburg - München reed, deed drie uur en elf minuten over de afstand van Feuchtwangen naar München. Vandaag kan een bus nauwelijks sneller het hoofdstation daar bereiken.

Door de toenemende verschuiving van het verkeer naar de weg werd het spoor minder belangrijk. De spoorwegbeheerder zette in op het langeafstandsverkeer; neventrajecten zoals de "Romantische Schiene" werden verwaarloosd. Een voorbeeld: hoewel de doorgaande trein naar Ansbach al in Feuchtwangen volledig bezet was en in Dombühl alleen nog staanplaatsen beschikbaar waren, werd hij omstreeks 1960 geschrapt. De in de plaats daarvan inzette bussen via Weinberg naar Ansbach konden de comfortabele treinen niet vervangen en zaten altijd overvol.

Toen in 1971 de verbinding Dombühl-Rothenburg werd stilgelegd en kort daarop de spoorlijnen werden afgebroken, verloor het traject meer en meer aan populariteit. De spoorwegen deden ook zichzelf concurrentie aan door treinen te schrappen en daarvoor parallel rijdende bussen in te voeren. Zo kwam het dat op 1 juni 1985 om 12:19 uur de laatste geplande personentrein het station van Feuchtwangen verliet in de richting van Nördlingen.